3. luluhawa biotik/organik a)tumbuhan-----proses penguraian -----pergerakan sistem akar b)haiwan------proses penguraian ------pergerakan haiwan/ mikroorganisma c)manusia-----aktiviti ekonomi manusia
konsep dan jenis luluhawa LULUHAWA----definisi: proses pemecahan dan penguraian atau pereputan batuan yang berlaku secara in-situ( di satu lokasi sahaja) . -berlaku akibat tindakan pelbagai agen luluhawa (air hujan, suhu, tindakan ibun/fros, mikroorganisma) -batuan mengalami pemecahan kepada saiz yg lebih kecil atau terurai menjadi bahan baru
FAKTOR-FAKTOR YG MEMPENGARUHI LULUHAWA SECARA UMUM
1.iklim 2.tumbuh-tumbuhan 3.jenis batuan/geologi 4.mikroorganisma 5.aktiviti manusia 6.masa
a)iklim tropika lembap -suhu tinggi 27 darjah celcius -hujan tahunan 2500mm -luluhawa kimia tinggi---semua proses luluhawa -luluhawa biotik----hutan hujan tropika
b)iklim sederhana -4 musim----suhu dan hujan bergantung kepada jenis musim -luluhawa fizikal-----tindakan fros -luluhawa kimia------musim panas----hujan tinggi
c) iklim gurun panas -suhu tinggi, julat suhu besar -hujan tahunan kurang 250mm galak luluhawa fizikal----penghabluran garam dan kembang kecut -luluhawa kimia kurang (hujan kurang)
d)iklim tundra -takat beku...suhu rendah -galak luluhawa fizikal----tindakan ibun dan fros -kawasan pergunungan dan kutub
2.JENIS BATUAN INDUK
a)kekerasan batuan -batuan igneus----keras, tahan, struktur batuan lebih stabil (feldspar, kuarza)...sukar diluluhawa -batuan mendak/enapan----struktur batuan lemah,mineral mudah diluluhawa
b)kandungan kimia----warna batuan -warna batuan gelap +(basalt, gabro) +kadar penyerapan tenaga suria tinggi +galak proses kembang kecut +kadar luluhawa tinggi
-cerah(feldspar, kuarza_ +kadar pantulan atau pembalikan tenaga suria tinggi +kadar luluhawa rendah
-banyak retakan (garis kelemahan batuan) +air dan asid senang memasuki batuan +luluhawa kimia tinggi +luluhawa fizikal(tindakan fros) turut tinggi
-kurang retakan +(sebaliknya)
4.BIOTIK -Tumbuhan dan organisma +tumbuhan banyak (kawasan hutan hujan tropika) +pembesaran sistem akar +proses penguraian tinggi +luluhawa biologi tinggi +tumbuhan kurang(semak samun) +(sebaliknya)
5. Bentuk muka bumi a)ketinggian
-tanah tinggi +luluhawa kimia kurang-----cerun curam +tarikan graviti tinggi----larian air permukaan halaju tinggi +air hujan kurang resap ke dalam tanah +kadar luluhawa kimia kurang
-tanah pamah +landai-----larian air permukaan perlahan +kadar resapan air ke dalam tanah tinggi +tindak balas mineral dengan air +kadar luluhawa kimia tinggi
b)arah cerun -di kawasan garis lintang tinggi -cerun menghadap matahari +penerimaan tenaga suria tinggi----suhu tinggi----kembang kecut tinggi----luluhwa fizikal -cerun membelakangi matahari/terlindung +(sebaliknya)
-batuan keras----memerlukan masa yg lama utk terluluhwa - batuan lebut----(sebaliknya)
1. DEFINISI +semua proses pereputan atau penguraian batuan apabila mineral batuan tersebut betindak balas dengan air, asid, ion, dan larutan2 sehingga mineral batuan bertukar drpad peringkat primer kpd peringkat sekunder
2.LOKASI DOMINAN +TROPIKA LEMBAP
3.PROSES
a) LARUTAN -jenis batuan-----semua jenis batuan(cuma kadar yg berbeza) -terjd akibat tindakan air hujan daan larian air permukaan yg bertindak sebgi pelarut -mineral mudah larut (gipsum dan kalsium karbonat, natrium, magnesium) -kuantiti hasil larutan bergantung kpd: +kuntiti air yg ada +kadar ketelarutan mineral (jenis mineral) (mineral mudah tersingkir drpd jisim asal) (buat perbandingan anr batuan mudah larut dan x mudah larut) (gambar rajah diperlukan)
-JENIS BATUAN----mika, granit, kuarza, felsdpar -AGEN: air huajn (ion hirogen/ ion hidrosil) - tindak balas ion hidrogen / ion hidrosil dengan ion mineral pembentuk batuan sehingga terhasil sebatian baru dengan mineral yg berlainan dr batuan asal -proses yg stabil dan kekal lama -pembentukan tanah liat atau kaolin(berwarna putih) -mudah menguraikan mineral pembentuk batuan yg x stabil -contoh persamaan : orthoclase feldspar (mineral batuan)+asid karbonik + air--->kalsium karbonat + kaolin (tanah liat) + kuarza
D)PENGOKSIDAAN
-AGEN----OKSIGEN DALAM UDARA -tindak balas ant mineral batuan ngan oksigen----mineral teroksida-----ferum oksida---warna perang kemerahan---struktur batuan menjd lemaH -contoh persamaan: ferum (mineral batuan) + oksigen-----> ferum oksida
-SEBARANG PENAMBAHAN AIR KPD MINERAL BATUAN -batuan mengalami pengembangan -pembentukan limonit
#TOPOGRAFI KARS (pandang darat batu kapur) #GRIKE (jurang atau lurah di kawasan batu kapur) DAN CLINT (bongkah yg mengelilingi grike) #TORS (tonjolan bukit sisa batuan keras yg sudah tergondol oleh luluhawa)DAN INSELBERG (tonjolan batuan dari dalam bumi selepas kawasan sekitarnya terluluhawa) #TANAH LATERIT DAN TANAH LIAT (hasil daripada luluhawa kimia)
Luluhawa Biotik
AGEN---tumbuhan, haiwan/mikroorganisma, manusia
a) pembesaran sistem akar tumbuhan -akar menjalar ke dalam tanah---masuk rekahan---memecahkan batuan dan tanah b)proses penguraian / pereputan -daun, ranting, dahan gugur---urai oleh bakteria dan kulat---hasil asid humik---larut dlm tanah---tindak balas dengan mineral----luluhawa kimia c)haiwan -pergerakan dalam tanah ---gali lubang (cacing tanah, semut, ular dll)----sturktur tanah longgar dan poros---kadar resapan air tinggi---luluhawa kimia tinggi
d) aktiviti manusia -pertanian +membajak tanah (haiwan/mesin)---struktur tanah longgar----tanaman---pecah tanah +galak luluhawa fizikal dan kimia +contoh penanaman padi sawah, dandum dll +contoh lokasi....dataran kedah perlis, dataran kelantan -perlombongan +cth perlombongan arang batu---terowong bawah tanah----pecahan tanah--galak luluhawa +perlombongan bijih timah---pam hidraulik, pam kelikir----semburan air ke arah regolit melonggarkan struktur regolit---tanah mengalir ke bwh cerun--mudah terluluhawa
-pengangkutan---pembinaan jalan raya +pembinaan jalan raya dan lebuh raya +melibatkan tarahan tanah dan pembinaan terowong bawah tanah +tanah mengalami pecahan +kadar luluhawa meningkat -peperangan +penggunaan bahan api dan bom (letupan) +memecahkan batuan----struktur regolit longgar ----rekahan batuan bertambah +kadar luluhawa tinggi -perhutanan semula +tanam pokok----luluhawa biotik tinggi ---menerusi proses penguraian dan pereputan (rujuk luluhawa biotik)
-LOKASI DOMINAN: +gurun panas, pergunungan artik, kawasan 4 musim (musim sejuk), pinggir pantai,
Definisi+proses penyepaian atau pemecahan batuan +batuan dipecahkan ke saiz lebih kecil +tidak melibatkan perubahan kimia +memerlukan daya tegasan yg secukupnya----daya yg dikenakan ke atas dinding dan rekahan batuan batuan mengalami tegangan----pecah atau tersepai +agen utama:suhu +cara pemecahan batuan #penyepaian bongkah #penyepaian berbutir
3. luluhawa biotik/organik a)tumbuhan-----proses penguraian -----pergerakan sistem akar b)haiwan------proses penguraian ------pergerakan haiwan/ mikroorganisma c)manusia-----aktiviti ekonomi manusia
konsep dan jenis luluhawa LULUHAWA----definisi: proses pemecahan dan penguraian atau pereputan batuan yang berlaku secara in-situ( di satu lokasi sahaja) . -berlaku akibat tindakan pelbagai agen luluhawa (air hujan, suhu, tindakan ibun/fros, mikroorganisma) -batuan mengalami pemecahan kepada saiz yg lebih kecil atau terurai menjadi bahan baru
FAKTOR-FAKTOR YG MEMPENGARUHI LULUHAWA SECARA UMUM
1.iklim 2.tumbuh-tumbuhan 3.jenis batuan/geologi 4.mikroorganisma 5.aktiviti manusia 6.masa
a)iklim tropika lembap -suhu tinggi 27 darjah celcius -hujan tahunan 2500mm -luluhawa kimia tinggi---semua proses luluhawa -luluhawa biotik----hutan hujan tropika
b)iklim sederhana -4 musim----suhu dan hujan bergantung kepada jenis musim -luluhawa fizikal-----tindakan fros -luluhawa kimia------musim panas----hujan tinggi
c) iklim gurun panas -suhu tinggi, julat suhu besar -hujan tahunan kurang 250mm galak luluhawa fizikal----penghabluran garam dan kembang kecut -luluhawa kimia kurang (hujan kurang)
d)iklim tundra -takat beku...suhu rendah -galak luluhawa fizikal----tindakan ibun dan fros -kawasan pergunungan dan kutub
2.JENIS BATUAN INDUK
a)kekerasan batuan -batuan igneus----keras, tahan, struktur batuan lebih stabil (feldspar, kuarza)...sukar diluluhawa -batuan mendak/enapan----struktur batuan lemah,mineral mudah diluluhawa
b)kandungan kimia----warna batuan -warna batuan gelap +(basalt, gabro) +kadar penyerapan tenaga suria tinggi +galak proses kembang kecut +kadar luluhawa tinggi
-cerah(feldspar, kuarza_ +kadar pantulan atau pembalikan tenaga suria tinggi +kadar luluhawa rendah
-banyak retakan (garis kelemahan batuan) +air dan asid senang memasuki batuan +luluhawa kimia tinggi +luluhawa fizikal(tindakan fros) turut tinggi
-kurang retakan +(sebaliknya)
4.BIOTIK -Tumbuhan dan organisma +tumbuhan banyak (kawasan hutan hujan tropika) +pembesaran sistem akar +proses penguraian tinggi +luluhawa biologi tinggi +tumbuhan kurang(semak samun) +(sebaliknya)
5. Bentuk muka bumi a)ketinggian
-tanah tinggi +luluhawa kimia kurang-----cerun curam +tarikan graviti tinggi----larian air permukaan halaju tinggi +air hujan kurang resap ke dalam tanah +kadar luluhawa kimia kurang
-tanah pamah +landai-----larian air permukaan perlahan +kadar resapan air ke dalam tanah tinggi +tindak balas mineral dengan air +kadar luluhawa kimia tinggi
b)arah cerun -di kawasan garis lintang tinggi -cerun menghadap matahari +penerimaan tenaga suria tinggi----suhu tinggi----kembang kecut tinggi----luluhwa fizikal -cerun membelakangi matahari/terlindung +(sebaliknya)
-batuan keras----memerlukan masa yg lama utk terluluhwa - batuan lebut----(sebaliknya)
1. DEFINISI +semua proses pereputan atau penguraian batuan apabila mineral batuan tersebut betindak balas dengan air, asid, ion, dan larutan2 sehingga mineral batuan bertukar drpad peringkat primer kpd peringkat sekunder
2.LOKASI DOMINAN +TROPIKA LEMBAP
3.PROSES
a) LARUTAN -jenis batuan-----semua jenis batuan(cuma kadar yg berbeza) -terjd akibat tindakan air hujan daan larian air permukaan yg bertindak sebgi pelarut -mineral mudah larut (gipsum dan kalsium karbonat, natrium, magnesium) -kuantiti hasil larutan bergantung kpd: +kuntiti air yg ada +kadar ketelarutan mineral (jenis mineral) (mineral mudah tersingkir drpd jisim asal) (buat perbandingan anr batuan mudah larut dan x mudah larut) (gambar rajah diperlukan)
-JENIS BATUAN----mika, granit, kuarza, felsdpar -AGEN: air huajn (ion hirogen/ ion hidrosil) - tindak balas ion hidrogen / ion hidrosil dengan ion mineral pembentuk batuan sehingga terhasil sebatian baru dengan mineral yg berlainan dr batuan asal -proses yg stabil dan kekal lama -pembentukan tanah liat atau kaolin(berwarna putih) -mudah menguraikan mineral pembentuk batuan yg x stabil -contoh persamaan : orthoclase feldspar (mineral batuan)+asid karbonik + air--->kalsium karbonat + kaolin (tanah liat) + kuarza
D)PENGOKSIDAAN
-AGEN----OKSIGEN DALAM UDARA -tindak balas ant mineral batuan ngan oksigen----mineral teroksida-----ferum oksida---warna perang kemerahan---struktur batuan menjd lemaH -contoh persamaan: ferum (mineral batuan) + oksigen-----> ferum oksida
-SEBARANG PENAMBAHAN AIR KPD MINERAL BATUAN -batuan mengalami pengembangan -pembentukan limonit
#TOPOGRAFI KARS (pandang darat batu kapur) #GRIKE (jurang atau lurah di kawasan batu kapur) DAN CLINT (bongkah yg mengelilingi grike) #TORS (tonjolan bukit sisa batuan keras yg sudah tergondol oleh luluhawa)DAN INSELBERG (tonjolan batuan dari dalam bumi selepas kawasan sekitarnya terluluhawa) #TANAH LATERIT DAN TANAH LIAT (hasil daripada luluhawa kimia)
Luluhawa Biotik
AGEN---tumbuhan, haiwan/mikroorganisma, manusia
a) pembesaran sistem akar tumbuhan -akar menjalar ke dalam tanah---masuk rekahan---memecahkan batuan dan tanah b)proses penguraian / pereputan -daun, ranting, dahan gugur---urai oleh bakteria dan kulat---hasil asid humik---larut dlm tanah---tindak balas dengan mineral----luluhawa kimia c)haiwan -pergerakan dalam tanah ---gali lubang (cacing tanah, semut, ular dll)----sturktur tanah longgar dan poros---kadar resapan air tinggi---luluhawa kimia tinggi
d) aktiviti manusia -pertanian +membajak tanah (haiwan/mesin)---struktur tanah longgar----tanaman---pecah tanah +galak luluhawa fizikal dan kimia +contoh penanaman padi sawah, dandum dll +contoh lokasi....dataran kedah perlis, dataran kelantan -perlombongan +cth perlombongan arang batu---terowong bawah tanah----pecahan tanah--galak luluhawa +perlombongan bijih timah---pam hidraulik, pam kelikir----semburan air ke arah regolit melonggarkan struktur regolit---tanah mengalir ke bwh cerun--mudah terluluhawa
-pengangkutan---pembinaan jalan raya +pembinaan jalan raya dan lebuh raya +melibatkan tarahan tanah dan pembinaan terowong bawah tanah +tanah mengalami pecahan +kadar luluhawa meningkat -peperangan +penggunaan bahan api dan bom (letupan) +memecahkan batuan----struktur regolit longgar ----rekahan batuan bertambah +kadar luluhawa tinggi -perhutanan semula +tanam pokok----luluhawa biotik tinggi ---menerusi proses penguraian dan pereputan (rujuk luluhawa biotik)
-LOKASI DOMINAN: +gurun panas, pergunungan artik, kawasan 4 musim (musim sejuk), pinggir pantai,
Definisi+proses penyepaian atau pemecahan batuan +batuan dipecahkan ke saiz lebih kecil +tidak melibatkan perubahan kimia +memerlukan daya tegasan yg secukupnya----daya yg dikenakan ke atas dinding dan rekahan batuan batuan mengalami tegangan----pecah atau tersepai +agen utama:suhu +cara pemecahan batuan #penyepaian bongkah #penyepaian berbutir
